De Enk Groen & Golf is zeer content met de Combinator, de Sandfiller en de bezandingsmachines van GKB die staan te pronken bij Golf club Prise d’Eau in Tilburg. Het zijn in eerst instantie standaard machines, maar ze zijn verrijkt met de aanpassingen die de Enk nodig acht. ‘GKB is er heel goed in om onze ideeën in techniek om te zetten’, zegt Peter Koop, regioleider van De Enk Groen & Golf in Drachten.

De Enk Groen & Golf onderhoudt al sinds 1973 golfbanen in Nederland. Momenteel zijn dat er vierentwintig; vanaf januari van dit jaar wordt ook het onderhoud van golfbaan Rijk van Nijmegen gedaan. Per project wordt een uitgebalanceerd greenkeeperteam en machinepark samengesteld. Op een lenteachtige vrijdag in april staan de drie meest recente aankopen mooi naast elkaar opgesteld op de fairway van Golf Club Prise d’Eau in Tilburg. Het zijn de SP 300, een bezandingsmachine die De Enk Groen & Golf samen met GKB en Terra Troniq heeft ontwikkeld, de Combinator CB 240 en de SF 120, een Sandfiller.

Precies de juiste hoeveelheid zand

‘De bezandingsmachine staat nu twee weken hier’, vertelt Peter Koop. ‘Met apparatuur meten en scannen wij golfbanen digitaal in om te kijken hoe het met de bodemgesteldheid is, hoe het gras groeit, of er voeding nodig is en of de baan arme of rijke grond heeft. De hieruit ontstane taakkaarten kunnen we aansluiten op de computer die aan deze bezandingsmachine zit. Die herkent de plekken en vervolgens gaan de kleppen op de bezander wat meer open of dicht, waardoor die plek de juiste hoeveelheid zand krijgt. Een golfbaan heeft allerhande vreemde contouren, zoals de fairway waarop gespeeld wordt en de rough; die heeft geen zand nodig.’

Voorheen gooiden de machines al het zand er in banen overheen. Hierdoor was De Enk Groen & Golf veel zand kwijt op plaatsen waar het helemaal niet nodig was. Deze SP 300-bezander werpt heel breed, acht meter, en kan dus in één gang de baan over. Vervolgens zorgt hij ervoor dat er alleen zand op de plekken komt waar het nodig is, zodat er veel minder zand nodig is. ‘Op deze manier geven we de planten precies de juiste hoeveelheid zand voor de beste groeiomstandigheden. Ook sparen we met deze machine het milieu, want we hoeven minder vaak te rijden. Op deze manier hebben de spelers, de gebruikers van de baan, ook weinig last van.

Samenwerking met GKB en Terra Troniq

Met GKB uit Barendrecht heeft De Enk al een lange historie. ‘Als De Enk zoeken wij partners met wie we kunnen samenwerken’, gaat Koop verder. ‘GKB is een van onze partners. Als wij ideeën hebben om machines aan te passen, pakken zij dat goed op. Onze andere partner is Terra Troniq, met wie we het gps-maaien hebben ontwikkeld, en ook nu ontwikkelen ze mee.’

Jeroen Vingerhoets, hoofdgreenkeeper van Prise d’Eau, geeft aan welke extra vernieuwingen wenselijk zijn voor een machine en probeert deze ook uit. ‘Hij is gelukkig ook erg handig met computersystemen’, lacht Koop. Met Jan-Willem Kraaijeveld, sales- en developmentmanager van GKB, besprak de hoofdgreenkeeper van Prise d’Eau zijn ideeën over wat de bezandingsmachine moest kunnen. Eerder al had Vingerhoets samen met Jan-Willem Kraaijeveld de Sandfiller aan de wensen van De Enk Groen & Golf aangepast, en ze bleven contact houden.

‘Daarop zijn we om de tafel gaan zitten met Vincent Achten van Terra Troniq, om samen de SP 300 aan te passen aan onze wensen. Dat is nu gebeurd. Wij zijn de eerste met zo’n bezander. Het is voor Jan-Willem Kraaijeveld ook een prototype. Deze bezandingsmachine is de eerste in zijn soort. De stand varieert van helemaal dicht tot acht meter open; per twee meter kunnen we schakelen. En de dosering van de klep kan per schotel worden geregeld.’

Zandafgifte aan de hand van taakkaart

De speciaal aangepaste bezandingsmachine gaat straks rouleren over de golfbanen en de 270 sportvelden in met name Noord-Nederland, waarvoor De Enk Groen & Golf het onderhoud doet. Maar eerst zal hij worden getest en uitgeprobeerd om de juiste instellingen te krijgen.

Vingerhoets: ‘We bepalen allereerst het organischestofgehalte van de bodem. Daarvan maken we een taakkaart en aan de hand daarvan bepalen we de zandafgifte. Als de contouren van de fairway smaller worden, wordt de klep automatisch dichtgezet. Er gaat er een klep aan de zijkant van de schotel schuiven en de strooibreedte wordt automatisch aangepast. Dan kun je recht blijven rijden, want de machine bepaalt de breedte waarover hij strooit.’

Combinator (CB240)

Sinds vier weken heeft De Enk Groen & Golf een tweede Combinator CB 240. Deze multifunctionele toplaagfrees kan worden voorzien van drie typen beitels. Om de toplaag van de baan te frezen, zijn er L-vormige freesbeitels. Met hybride beitels kun je het gras én de toplaag uit een hybride-grasveld frezen, zonder de achterblijvende kunststof vezels te beschadigen. Maar dat is op deze golfbaan niet van toepassing. De oude zode van het veld wordt er als het ware vanaf gefreesd, zodat er vervolgens een nieuwe zode kan worden aangebracht. Of er wordt een dunne laag afgefreesd, zodat de wortels van de grasplant blijven zitten en alleen het onkruid eruit gefreesd wordt. Het afgefreesde materiaal kan middels een transportband direct worden afgevoerd.

Koop: ‘De eerste Combinator (toen nog Field Top Maker) hebben we al ruim twintig jaar. Er zitten beitels onder, maar we kunnen er ook messen en verticuteermessen onder zetten. Deze Field Top Maker werkt nog steeds. We zijn zuinig op onze machines. Ze moeten hard werken, maar met goed onderhoud gaan ze lang mee. Dat is ook duurzaam: waarom zou je afscheid nemen van iets wat nog goed is?’

De Sandfiller

Medio vorig jaar werd al een Combinator aangeschaft, waarmee De Enk Groen & Golf nu dus twee exemplaren van deze machine heeft. In één werkgang kan er 2,40 meter worden weggehaald. Vingerhoets heeft nog niet met de Combinator gewerkt; wél met de Sandfiller, waarmee je in één werkgang kunt verticuteren, afvoeren en zand vullen, zodat het werk ook door één persoon is uit te voeren. Deze Sandfiller kwam in het bezit van De Enk Groen & Golf toen op 1 maart 2016 de groenactiviteiten van Grontmij werden overgenomen.

Vingerhoets: ‘In 2008 hebben we deze machine samen met GKB ontwikkeld. GKB is een bedrijf dat echt meedenkt en openstaat voor nieuwe ontwikkelingen. De Sandfiller verticuteert in één werkgang tot drie centimeter diepte en vangt het organisch materiaal tegelijk op. De sleuven worden meteen weer opgevuld met gedroogd zand. Hierdoor zit het zand op de juiste diepte en blijft de green vlakker voor de golfers. Er gaat hiermee ruim één kuub gedroogd zand in de green.’

Nog een andere maat bezander

Nog even terug naar de SP 300. Als deze goed bevalt, wil De Enk Groen & Golf ook een andere maat bezander op de greens gaan inzetten. Vingerhoets: ‘Dan kun je precies binnen de contouren van de green zand strooien en niet daarbuiten. Dus bespaar je onnodig zand. Je moet alleen dingen doen die nodig zijn. Wij maken ook rijroutes en bekijken wat het meest efficiënt is om te rijden. De breedtes van de bezander kunnen wij instellen. Als wij straks de taakkaart hebben, weet deze machine precies wat hij moet doen. Het is hetzelfde principe als bij onze bemester op gps: die kleurt in wat hij bemest heeft. Wij brengen de bodem in kaart en doen alleen dingen waar het nodig is, met de juiste middelen en de juiste dosering.’ ‘En minder middel betekent minder belasting van het milieu’, voegt Koop hieraan toe.

De bodem wordt dus digitaal in kaart gebracht en alle contouren van de baan worden in de zogeheten GIS-kaartviewer gezet. Deze heeft De Enk Groen & Golf samen met Cobra geo-adviseurs ontwikkeld. Met deze kaartviewer kan de golfbaan interactief worden beheerd en kunnen data worden vastgelegd.

‘Die informatie wordt ingeladen in de maaimachines voor de fairway, de rough of de greens. Vervolgens kan er ook bemesting in worden aangebracht. Dat kan straks dus ook met onze nieuwste aanwinst, de SP 300-bezander. Het is precisiebeheer op de baan in al zijn facetten’, besluit Vingerhoets.

Auteur: Sylvia de Witt

Van: Fieldmanager, jaargang 14, 3 – 2018